Slechts een derde van de huurders die binnen de sociale sector wil verhuizen slaagt daar daadwerkelijk in. Dat blijkt uit een overheidsrapport over ontwikkelingen op de woningmarkt.
De ‘Staat van de Woningmarkt’. Zo heet het lijvige rapport dat het ministerie van BZK jaarlijks laat maken over ontwikkelingen op de koop- en huurmarkt. Het rapport gaat dit jaar vooral over bouwproductie, maar ook slaagkansen van huurders die willen verhuizen komen aan bod.
246 duizend woningen te weinig
Het huidige woningtekort (koop en huur samen) bedraagt op dit moment 246 duizend woningen, zo meldt het rapport. Daarbij zijn grote regionale verschillen. In Friesland valt het tekort wel mee, in en rond Amsterdam en Utrecht is het tekort alarmerend. Kijkend naar bouwplannen die er nu liggen verwachten de rapportschrijvers dat het tekort in 2030 is teruggelopen naar 221 duizend woningen.
Beperkte slaagkans
Slechts 33% van de sociale huurders die wil verhuizen naar een andere sociale huurwoning slaagt daar daadwerkelijk in. Wie de middelen heeft om naar geliberaliseerde huur of koop over te stappen slaagt veel vaker: in respectievelijk 48% en 50% van de gevallen lukt verhuizen dan wél. Dit is de afgelopen jaren uit elkaar gegroeid, meldt het rapport. De slaagkans voor verhuizing naar koop en dure huur nam duidelijk toe, terwijl de slaagkans binnen de sociale sector gelijk bleef.
Lage bouwproductie
Een van de redenen voor de lage slaagkans: de bouwproductie van betaalbare huurwoningen blijft achter. Voor de bouwsector als geheel was 2014 een historisch dieptepunt in aantallen opgeleverde woningen, voor woningcorporaties was dat 2015. Het overheidsbeleid (verhuurdersheffing, inkomensgrens sociale huur) werkt belemmerend op de nieuwbouw door corporaties.
Van huurdersmarkt naar kopersmarkt
Het rapport signaleert verder dat de woningmarkt een markt voor kopers is geworden. Ooit had de overheid een sturende rol in de bouwproductie van (huur)woningen. Maar vanaf de jaren 90 kreeg de koopsector een dominante positie. Wel wordt een steeds groter deel van de aangeboden koopwoningen tegenwoordig opgekocht door particuliere verhuurders, die de woningen ‘terugbrengen’ op de huurmarkt, tegen veel hogere huurprijzen dan in de sociale sector gebruikelijk is.
Dringend betaalbare huurwoningen nodig
De Woonbond vindt het van groot belang dat er de komende jaren vooral betaalbare huurwoningen bij komen, en dat de slaagkans voor huurders die binnen de sociale sector willen verhuizen fors gaat groeien. Woningzoekenden met minder financiële middelen, die vaak al jaren op een wachtlijst staan, moeten ook weer fatsoenlijk en betaalbaar kunnen wonen.