Daling armoedecijfers, maar meer hulpaanvragen

Een vrijwilliger deelt gebruikte spullen uit aan arme mensen
In 2023 waren volgens de nieuwe meetmethode 540 duizend mensen in Nederland arm.

Tot nu toe werd armoede op maar liefst vijf verschillende manieren gemeten. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) ontwikkelden een nieuwe eenduidige methode. De drie organisaties nemen in deze nieuwe definitie de werkelijke kosten mee die mensen hebben aan wonen en energie. Daarnaast kijken zij ook of huishoudens wat spaargeld achter de hand (financiële buffer) hebben.

Niet blindstaren op papieren werkelijkheid

Het Armoedefonds vraagt zich af hoe deze nieuwe meetmethode in de praktijk zal werken. Ondanks het goede nieuws dat – volgens de cijfers – minder mensen in 2023 in armoede leefden, komen mensen in armoede maandelijks meer geld tekort dan voorheen. Henk de Graaf, directeur Stichting Armoedefonds: “Met de nieuwe definitie heeft niemand een extra boterham, shampoo of benodigde schoolspullen. De armoedecijfers zijn een papieren werkelijkheid waar we ons niet op moeten blindstaren.”

Organisaties uiten zorgen bij Tweede Kamer

Ook de Landelijke Armoedecoalitie, waar het Armoedefonds en ook de Woonbond onderdeel van zijn, is er niet gerust op. Op 17 oktober, Wereldarmoededag, debatteert de Tweede Kamer over armoede en schulden. In aanloop hiernaartoe stuurde de coalitie een brief aan de Kamerleden. Daarin uiten de organisaties drie grote zorgen:

  1. De toename van het aantal mensen met problematische schulden.
  2. De toename van het aantal mensen dat hun zorgverzekering niet kan betalen.
  3. Het ontbreken van structurele maatregelen om bestaanszekerheid te regelen.

Steun bouw betaalbare huurwoningen

In de brief roept de Armoedecoalitie de Kamerleden op om oog te hebben voor betaalbaarheid van de huren: “De overheid moet corporaties financieel steunen bij het realiseren van nieuwbouw van betaalbare woningen. Want die maatschappelijke opgave kunnen we niet alleen door de huurders met een kleine portemonnee laten betalen.”

Stel verhoging huurtoeslag niet uit

Een andere oproep in de brief is om de toegezegde verhoging van de huurtoeslag al komend jaar in te laten gaan. In het Hoofdlijnenakkoord spraken de regeringspartijen af om 500 miljoen euro te investeren in de huurtoeslag. Maar op Prinsjesdag bleek dat er maar 225 miljoen in de Miljoenennota stond. Bovendien komt dit extra geld pas in 2026 beschikbaar voor de huurtoeslag.

Armoede in Nederland:

    • In 2023 leefden 540.000 mensen onder de armoedegrens (3,1% van de bevolking).
    • 1,2 miljoen mensen had een inkomen net boven de armoedegrens en weinig tot geen financiële buffer.
    • De mensen die in armoede leven staan er slechter voor dan voorgaande jaren. De ernst van armoede wordt dus erger.
    • 1 op de 3 mensen in armoede is langdurig arm.
    • Relatief veel kinderen leven in armoede (3,6% van de kinderen).

Over de Landelijke Armoedecoalitie

De Landelijke Armoedecoalitie is een netwerk van landelijke partijen die als gezamenlijke doel hebben om armoede en schulden aan te pakken. De coalitie bestaat uit Aedes, Alliantie Vrijwillige Schuldhulpverlening, Armoedecoalitie Utrecht, Armoedefonds, Burgerkracht De Pijler, CNV, FNV, Gemeente Utrecht, Ieder(in), Landelijke Cliëntenraad, Netwerk DAK, Sociaal Werk Nederland, Sociale Alliantie, SOM NL, SUN Nederland, Valente, Warm Rotterdam en de Woonbond.