Brandveiligheid bij verduurzaming en flexbouw schiet tekort

Verduurzaamde en snel gebouwde woningen hebben een hoger risico op snelle en onvoorspelbare brand, blijkt uit nieuw onderzoek.


Brand in wooncomplex de Enter in Amsterdam, 3 juni 2023

Het Nederlandse Instituut voor Publieke Veiligheid (NIPV) vergeleek drie recente branden om risico’s in kaart te brengen en te kunnen beheersen. Het gaat om branden in de gebouwschil van een ‘opgetopt’ woongebouw, een complex met flexwoningen en een rij verduurzaamde woningen. Uit het onderzoek blijkt dat de huidige geldende bouwregels tekortschieten als het gaat om de brandveiligheid van deze woningtypen. 

Holle ruimtes en brandbare materialen

Bij het optoppen van gebouwen, bij verduurzaming en bij tijdelijke flexwoningen worden vaak lichte constructies gebruikt met veel holle ruimtes in de gevel of dakconstructie. Dat maakt het voor vlammen en rook makkelijker om zich sneller verspreiden. In alle drie onderzochte branden waren er brandbare materialen en holle ruimtes in dak en/of gevel.

Snelle en hevige brand

Ook ontstond er bij deze drie casussen binnen zes minuten na de melding een gevelbrand. De brand verspreidt zich dan snel via de gevel naar het dak, waarna er grote dreiging ontstaat voor het hele gebouw.

Besluit bouwwerken leefomgeving schiet tekort

De onderzoekers concluderen dat de huidige eisen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) niet voldoen. Bij flexwoningen maar ook bij verduurzaming en optoppen hoeven de lichte materialen die vaak worden gebruikt niet te voldoen aan hoge brandveiligheidseisen. Als er aan de buitengevel een sterk brandwerend materiaal zit, hoeven de andere materialen niet bestand te zijn tegen temperaturen hoger dan van bijvoorbeeld een prullenbakbrand.

Brandweringseisen zien onvoldoende toe op gevels

Het Bbl stelt wel eisen aan het voorkomen van brandoverslag van de ene naar de woning. Zo moet een muur tussen twee woningen voldoende brandwerend zijn om te zorgen dat brand niet snel van de ene, naar de andere woning kan uitslaan. Voor een gevel of dak dat langs meerdere woningen loopt, gelden deze eisen niet. Deze eisen dateren nog uit 1992, toen vooral traditionele stenen gevels werden gebouwd.

Systematische herziening nodig

Het NIPV pleit in het onderzoeksrapport voor een maatschappelijke discussie over het risico van snelle en onvoorspelbare branduitbreiding. Naast gezondheidsrisico’s spelen namelijk ook zaken als het behoud van de woningvoorraad en de inzet van de brandweer een rol. Wanneer deze risico’s maatschappelijk niet acceptabel worden geacht, is een systematische herziening nodig van bouwvoorschriften, materialen, bouwprocessen en brandveiligheidsmaatregelen.