Waakvlam helpt kwetsbare bewoner

Signaleer eerder misstanden in woonwijken en maak hulp sneller bereikbaar met een centraal contactpersoon. Dat adviseert woningcorporatiekoepel Aedes om leefbaarheid van wijken te versterken. Aedes roept gemeenten op meer regie te nemen in de samenwerking tussen wonen en zorg.

Oudere man kijkt uit raam van zijn woning
Getty Images

Kwetsbare bewoners in corporatiewijken krijgen te laat of te weinig ondersteuning vanuit de ‘Wet maatschappelijke ondersteuning’ (Wmo). Een vroege signalering van problemen, de waakvlamfunctie, moet terugkomen in de wijken. Dat is de conclusie van het onderzoek dat Andersson Elffers Felix (AEF) op verzoek van Aedes uitvoerde.

Kwetsbare mensen wonen ‘langer thuis’

Nu de rijksoverheid steeds verder bezuinigt op zorginstellingen, blijven veel kwetsbare mensen met psychische problemen thuiszitten. In geval van nood weten deze bewoners de weg naar hulp niet te vinden. Vaak zijn het buren die vanwege overlast een probleemgeval melden bij de woningcorporatie.

Als buren aan de bel trekken, is het eigenlijk al te laat

Het AEF onderzoek toont aan dat een vast contactpersoon eerder problemen ziet en grotere nood en overlast kan voorkomen. ‘Natuurlijk nemen we meldingen van onze huurders altijd serieus. Maar op het moment dat zij bij ons aan de bel trekken, is het eigenlijk al te laat. Je wil daar eerder bij zijn’, betoogt Hester van Buren, bestuurslid van Aedes. 

Waakvlamfunctie

De onderzoekers van AEF schrijven in hun rapport ‘Waakvlamfunctie nodig voor kwetsbare bewoners’ dat er steeds meer psychisch kwetsbare mensen in wijken wonen. Maar de zorg en ondersteuning voor deze bewoners is onvoldoende. Ook brachten ze verklaringen voor de huidige situatie in kaart en bedachten oplossingsrichtingen die de zorg en ondersteuning zouden kunnen verbeteren.

Vast contactpersoon

Een vaste, herkenbare en betrouwbare ondersteuner die contact houdt met deze doelgroep en tijdig problemen signaleert, kan erger voorkomen. Zo’n contactpersoon heeft een ‘waakvlamfunctie’. Volgens Aedes is zo’n ondersteuner in de wijk hard nodig nu de rijksoverheid steeds verder bezuinigt op de zorg. ‘Maar het kan niet zo zijn dat als er instellingen sluiten, er niets terugkomt voor de mensen die nu thuis blijven’, aldus Van Buren. 

Meer samenwerking 

Aedes wil ook meer samenwerking tussen zorginstellingen, corporaties en gemeenten. De woningkoepel vraagt ook van gemeenten om meer geld vrij te maken voor sociale wijkteams. ‘Als gemeenten hun verantwoordelijkheid nemen, kunnen we samen ver komen. Helaas zien we dat kleinere gemeenten minder hierin investeren en daardoor worden kansen gemist’, stelt Van Buren. Woningcorporaties zijn geen zorginstellingen, maar nemen volgens de bestuurder wel hun verantwoordelijkheid: ‘Met dit rapport willen we niet zeurend met ons vingertje wijzen, maar juist gemeenten en zorg oproepen om meer samen te gaan werken. Dat komt de leefbaarheid in de wijk ten goede.’