Redactie
21 mei 2025
Aedes, IPO, VNG en de Woonbond willen een eenvoudigere systematiek om nieuwbouw van sociale huur te realiseren. Voor een toename van de sociale woningvoorraad is dit noodzakelijk. De huidige aanpak in het wetsvoorstel Versterking regie volkshuisvesting is namelijk te ingewikkeld.
Gezamenlijk persbericht van de VNG, IPO, Aedes en de Woonbond
Huidig wetsvoorstel is vanaf tekentafel bedacht
De partijen vinden dat de aanpak in het wetsvoorstel te veel vanaf de tekentafel is bedacht en daarmee niet aansluit op de lokale woningmarkt. Het ministerie stelt een landelijke richtlijn als ijkpunt voor de opgave. Gemeente die hieronder zitten moeten toebouwen naar 30% sociale huurwoningen. Gemeenten die boven de norm zit, moeten toewerken naar 40% betaalbare woningen voor middeninkomens. Daarnaast moeten gemeenten met elkaar onderhandelen, zodat er regionaal 30% sociale huur is en 2/3 deel binnen het segment betaalbare woningen voor midden en lage inkomens valt.
De belangenbehartigers vrezen dat deze lastige en complexe systematiek gaat leiden tot veel discussie en uiteindelijk niet kansrijk is om de gewenste groei van sociale woningvoorraad te realiseren. Op deze wijze worden er sociale woningen gebouwd op plekken waar weinig vraag is, of juist te weinig waar de nood het hoogst is. De partijen vrezen zelfs dat in sommige gemeenten het aantal sociale huurwoningen kan gaat dalen als gevolg van deze systematiek.
Alternatief: ook betaalbaar, en wel uitvoerbaar
De vier partijen houden in hun alternatieve voorstel vast aan de afgesproken regie op de nieuwbouw. Die is nodig om de solidariteit onder de partijen te stimuleren. Om het beter uitvoerbaar te maken, stellen de partijen voor dat in elke regio en in elke gemeente minimaal twee derde van de nieuwbouw betaalbaar moet zijn voor midden en lage inkomens èn dat minimaal 30% een sociale huurwoning is. Zo wordt ook de nieuwbouw van middenhuur en betaalbare koop geborgd.
Afwijkingen afhankelijk van lokale woningvraag
Als daar aanleiding voor is, is er in een regio of gemeente wel ruimte om af te wijken, maar dat kan alleen als de woningmarkt daarom vraagt. Zo wordt er rekening gehouden met de verschillen tussen gemeenten in bevolkingssamenstelling, woningvoorraad, fysieke bouwmogelijkheden en ontwikkelruimte. Afwijking gebeurt in afstemming met andere gemeenten c.q. de provincie en na advies van woningcorporaties en huurdersorganisaties. Als gemeenten er onderling niet uitkomen, dan blijft voor 2/3 betaalbaar en 30% sociale huur in de nieuwbouw van toepassing.
Corporaties en huurdersorganisaties worden betrokken bij afwijkingen om te zorgen voor draagvlak. Zó wordt veel discussie in de regio voorkomen en past het beter bij de lokale woningvraag. Ook voorkomt het leegstand of verdringing binnen het betaalbare segment
Lees ook het volledige position paper van VNG, IPO, Woonbond en Aedes over betaalbare nieuwbouw in de Wet versterking regie volkshuisvesting.
